Atomun Yapısı
Atomun Yapısı
Atom
Maddelerin en küçük yapı taşına atom denir.
Tek cins atom içeren saf maddelere element denir.
Atom; proton, nötron ve elektron olmak üzere üç küçük tanecikten meydana gelmiştir.
|
Atomda bulundukları yerler |
Yük |
Kütle(akb) |
Proton |
Çekirdek |
+1 |
1 |
Nötron |
Çekirdek |
0 |
1 |
Elektron |
Çekirdeğin çevresindeki enerji düzeylerinde |
-1 |
İhmal edilebilir. |
Atomun merkezinde çekirdek bulunur. Çekirdekte proton ve nötronlar yer alır. Çekirdekteki proton sayısı aynı zamanda çekirdek yüküne eşittir. Nötronlar yüksüz oldukları için çekirdek yüküne etki etmezler.
Atom Numarası ve Kütle Numarası
Elementler periyodik tabloda sembollerle gösterilir.
Elementler tabloda sembollerle gösterilirler. Elementler sembollerinin sol üst köşesine kütle numarası , sol alt köşede atom numarası olmak üzere iki rakam yazılır.
Aşağıda sodyum elementi hakkında bilgi verilmiştir.
Kütle numarası |
23 |
|
Na |
Atom numarası |
11 |
Bir elementin çekirdeğinde bulunan proton sayısına atom numarası denir. Nötr bir atomda proton sayısı elektron sayısına eşittir. Örneğin sodyum atomunun 11 protonu ve 11 elektronu vardır.
Atomun çekirdeğindeki proton ve nötron sayılarının toplamı kütle numarasını verir.
23
Na atomunun nötron sayısının bulunması;
11
Nötron sayısı |
Kütle numarası |
Atom numarası |
12 |
23 |
11 |
Kütle numarası = Nötron sayısı + Proton sayısı
23 = Nötron sayısı + 11
Nötron sayısı = 23 - 11 = 12
Elektron Dağılımı
Elektronlar çekirdeğin etrafında sürekli hareket halindedirler. Elektronların bulundukları yerlere enerji düzeyi adı verilir. Elektronlar belirli enerji düzeylerinde belirli sayıda bulunurlar.
Atomun birinci enerji seviyesinde en fazla iki elektron bulunur ve çekirdeğe en yakın olandır. İkinci enerji seviyesinde en fazla sekiz elektron bulunur.
Böylece yandaki şekilde görüldüğü gibi sodyum atomunun elektron dağılımı 2, 8, 1’ dir.
Atom numarası (veya proton sayısı) aynı, fakat kütle numarası (veya nötron sayısı) farklı olan atomlara izotop atom denir.
Örneğin; bazı karbon atomlarının kütle numarası 12 iken, bazılarının ki 14’tür.
İzotoplar
Tanecikler |
12 (Karbon-12)İzotopu |
14 (Karbon-14) İzotopu |
Proton |
6 |
6 |
Nötron |
6 |
8 |
Elektron |
6 |
6 |
Her iki karbon izotopunun da proton sayısı 6 olduğu için karbon atomu olarak isimlendirilirler. Karbon-14 atomunun karbon-12 atomundan iki fazla nötronu bulunur.